Kiểm định vàng bằng máy huỳnh quang tia X

- Hệ máy Phổ kế huỳnh quang tia X - VietSpace kiểu GT-3000A là một thiết bị khoa học hiện đại và được cài đặt các chương trình chuyên dụng để phân tích thành phần nguyên tố của các sản phầm trang sức.

- Phổ kế huỳnh quang tia X (PKHQTX) là một thiết bị khoa học hiện đại để phân tích định tính và định lượng thành phần nguyên tố của vật liệu. Ưu điểm nổi trội của phương pháp phân tích huỳnh quang tia X là: không phá huỷ mẫu, mẫu phân tích có thể ở nhiều hình dạng, kích thước khác nhau và trạng thái vật lý của mẫu có thể ở dạng: rắn, bột, lỏng hay khí; thời gian phân tích nhanh (vài chục giây đến vài phút); độ lặp lại và độ chính xác cao; vùng hàm lượng có thể phân tích trải rộng từ một vài phần triệu (ppm) đến ~100% tuỳ theo cấu hình của máy và nguyên tố cần phân tích.

- Cấu tạo chung của hệ PKHQTX kiểu phân tách các tia X theo năng lượng viết tắt tiếng Anh là EDS hay EDXRFS thường gồm các bộ phận chính sau: nguồn kích thích mẫu, đầu thu tia X và các bộ phận điện tử thích hợp cùng chương trình ghi phổ và chương trình phân tích định lượng. Các hệ máy có chất lượng cao thường dùng detector bán dẫn để thu tia X (vì nó có độ phân giải năng lượng tốt nhất) còn nguồn kích mẫu có thể dùng đèn phát tia X hay nguồn đồng vị phóng xạ (hệ máy sẽ nhỏ gọn, sử dụng đơn giản, ít sự cố kĩ thuật và tuổi thọ của nguồn này cỡ vài chục đến hàng trăm năm).

- Thiết bị GT-3000A là dòng sản phẩm chuyên dụng để đo tuổi vàng, bạc, hội vàng và có đầu thu tia X chỉ cần làm lạnh bằng điện rất gọn nhẹ và sử dụng cực kỳ đơn giản, thích hợp cho các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác quản lý thị trường vàng bạc ngày càng được minh bạch hơn nữa.

Cấu trúc thiết bị :

Cấu tạo của hệ máy PKHQTX – Model GT-3000A gồm có các bộ phận chính sau:

Đầu thu tia X là detector bán dẫn được làm lạnh bằng pin nhiệt điện

Nguồn phóng xạ dạng đóng gói kín trong vỏ thép không rỉ và được lắp đặt trong hộp có cấu trúc nhiều lớp và có cửa đóng mở, đảm bảo độ an toàn bức xạ cao.

Các nguồn điện một chiều nuôi đầu thu tia X và các bộ phận điện tử khác.

Phần điện tử tuyến tính bao gồm khuếch đại phổ và bộ phục hồi đường chuẩn.

Phần điện tử số bao gồm máy phân tích biên độ 4096 kênh và giao diện kết nối với máy tính qua cổng USB.

Buồng đo mẫu rộng (12´14´4cm) có thể đo được các mẫu kích thước lớn.

Tất cả các phần trên được tích hợp và lắp ghép trong vỏ máy tạo thành một máy phân tích hoàn chỉnh có tên là VietSpace. Hệ máy được ghép nối với máy tính qua cổng USB.

Đi kèm theo còn có hệ máy tính xách tay (Laptop), các chương trình điều khiển, tính tuổi vàng, bạc,

Thông số kĩ thuật :

Đầu thu tia X là detector bán dẫn được làm lạnh bằng pin nhiệt điện

- công nghệ tiên tiến nhất hiện nay.

Nhiệt độ lạnh của đầu thu này được giữ ổn định tại nhiệt độ khoảng -300C±0,3.

Nguồn kích thích mẫu đo là nguồn đồng vị phóng xạ được lắp ráp cố định trong hệ máy.

Cấu trúc của hộp chứa nguồn và buồng đo có độ an toàn bức xạ cao nhất. Mức liều bức xạ đo sát phía ngoài vỏ máy cỡ 0,03 mR/h (cỡ phông bức xạ tự nhiên).

Thời gian đo từ 30 đến 90 giây tuỳ từng loại mẫu.

Các chương trình đo tuổi của các sản phẩm (hiển thị bằng tiếng Việt):

Vàng ta (gồm Au và Ag)

Vàng tây truyền thống (gồm Au, Ag và Cu)




Vàng trắng (gồm Ni, Cu, Zn, Au, Pd, Ag, Rh, Sn)

Bạc và hội (gồm Ni, Cu, Zn, Pd, Ag, Sn) *

Bạch kim (Platin – Pt) *

Sai số tuyệt đối thông thường khi đo tuổi của các sản phẩm đạt:

Đối với vàng ta (gồm Au, Ag): ± 0,1 ¸ 0,5% (tuỳ thuộc vào hình dạng, kích thước mẫu và hàm lượng vàng, tuổi vàng càng cao thì sai số càng nhỏ).

Vùng hàm lượng đo được từ 50% đến 99,99%.

Đối với vàng tây (gồm Ni, Cu, Zn, Au, Pd, Rh, Ag, Sn): ± 0,3 ¸1,5% tuỳ thuộc vào hàm lượng vàng và dạng mẫu. Vùng hàm lượng đo được Au³20%.

Đối với hội và sản phẩm làm bằng bạc (gồm Ni, Cu, Zn, Ag, Pd và Sn): ~1%